Από τον Νόμο της Παγκόσμιας έλξης στον 3o Νόμο του Κέπλερ
του Μιχάλη Β. (Β3) Οι Νόμοι του Κέπλερ
Πολύ πριν τον Νεύτωνα, οι αστρονόμοι κατέγραφαν τις κινήσεις των πλανητών και έθεταν ερωτήματα για το ποιους νόμους υπακούουν. Το αίνιγμα το "έλυσε" ο Κέπλερ (1571-1630), αναλύοντας τα λεπτομερή στοιχεία που είχε συγκεντρώσει ο δάσκαλός του Τύχων Μπραχέ (1546-1601). Κατά τον Κέπλερ, οι κινήσεις των πλανητών περιγράφονται με τρεις Νόμους:
Η μηχανική του Νεύτωνα
Ο Νεύτωνας (1643-1727) θεωρείται ο θεμελιωτής της Mηχανικής. Έθεσε στα θεμέλιά της τέσσερις βασικές αρχές, οι οποίες ήταν δυνατόν να ερμηνεύσουν τις σύνθετες κινήσεις των υλικών σωμάτων. Η θεμελίωση αυτή είναι ανάλογη της αξιωματικής θεμελίωσης των Μαθηματικών από τον Ευκλείδη, όπου όλα τα θεωρήματα και οι προτάσεις αποτελούν συνέπειες πολύ λίγων αξιωμάτων. Οι Νόμοι της Μηχανικής (όπως κάλεσε ο Νεύτωνας τις αρχές του):
Η απόδειξη του 3ου Νόμου του Κέπλερ
Όταν ο Νεύτωνας θέλησε να προβάλει την καθολική ισχύ των Νόμων της Μηχανικής, επέλεξε ως εφαρμογή τους την ερμηνία της κίνησης των πλανητών, την οποία κατέγραψε στο 3ο βιβλίο του έργο του "Principia". Ήταν η πρώτη φορά που οι Νόμοι του Κέπλερ θα αποδεικνύονταν με ορθολογικό τρόπο. Παρακάτω είναι η απόδειξη του 3ου νόμου του Κέπλερ. Για απλούστευση, αντί για τον μεγάλο ημιάξονα R της έλλειψης, εμφανίζεται η μέση απόσταση r του πλανήτη από τον Ήλιο: Σημείωση της καθηγήτριας: Όταν δίδασκα τους τρεις Νόμους του Κέπλερ στο μάθημα της Αστρονομίας, τότε ο Μιχάλης Β. θέλησε να αποδείξει τον 3ο από αυτούς. Χρειάστηκε μόλις λίγα λεπτά για να καταγράψει την παραπάνω απόδειξη. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε για μένα μια πρωτόγνωρη, ευχάριστη έκπληξη. |
© 2011-2014 Εργαστήριο Μαθηματικών Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων Ηρακλείου
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ: Ειρήνη Περυσινάκη iriniper[ατ]sch.gr |